Kanun Çıktı, Sokak Köpekleri Hala Toplanmıyor? Sokak Köpeklerini Toplamayan Belediye Başkanlarının Cezai ve Mali Sorumluluğu Nedir?

5199 sayılı hayvanları Koruma Kanununda Temmuz ayı sonunda değişiklik yapılmasına rağmen, belediyelerin çoğu hala başıboş köpekleri toplamamakta direnmektedir. Hatta öyle ki Bursa Nilüfer Belediyesi ve Antalya Muratpaşa Belediyesi gibi bazı belediyeler açıkça biz köpekleri toplamayacağız diyerek çağrı merkezlerinden vatandaşlara cevap verme cüretinde bulunmaktadır. Ankara Büyükşehir Belediyesi ve Ankara Yenimahalle Belediyesi başta olmak üzere birçok belediye ise herkese kopyala yapıştır cevaplar göndererek işi savsaklamakta ve başıboş sokak köpeklerini toplamamakta ısrar etmektedir.

Peki Belediyelerin böyle bir şey deme veya yapma hakkı var mıdır? Veya Kanuna rağmen bu cesareti nereden bulmaktadır. Bu yazımızda bu hususu inceleyerek, Belediye Başkanlarının ve yerel yönetimlerde sorumluluk makamında oturanların, sorumluluklarının gereğini yerine getirmemesi durumunda karşılaşacakları idari ve cezai yaptırımlar nelerdir, vatandaş olarak bizlerin ne yapmamız gerektiği hususunda sizleri bilgilendirmeye çalışacağız.

1. 5199 Sayılı Hayvanları Koruıma Kanununa göre Belediyeler Başıboş Sokak Köpeklerini Toplamak Zorunda mıdır?

Baştan hemen belirteyim ki bu sorunun cevabı EVET, Belediyeler sahipsiz başıboş Sokak Köpeklerini toplamak zorundadır. Bu konuda kanun hiçbir belediyeye ayrıcalık tanımamıştır. Bu konuda kanun hükümlerine baktığımızda;

5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunun 6’ncı maddesinin 4’üncü ve 5’inci fıkrası;

“Madde 6- ….

….

Sahipsiz veya güçten düşmüş hayvanların en hızlı şekilde yerel yönetimlerce kurulan veya izin verilen hayvan bakımevlerine götürülmesi zorunludur. Bu hayvanların öncelikle söz konusu merkezlerde oluşturulacak müşahede yerlerinde tutulması sağlanır. (Değişik son cümle: 30/7/2024-7527/4 md.)  Bakımevlerine alınan hayvanlar Bakanlık veri sistemine kaydedilir ve rehabilite edilen köpekler, sahiplendirilinceye kadar hayvan bakımevlerinde barındırılır.

Sahipsiz veya güçten düşmüş hayvanların toplatılması ve hayvan bakımevlerinin çalışma usul ve esasları ile burada çalışan personelin niteliğine ilişkin hususlar ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir. Hayvan bakımevleri ve hastanelerin kurulması amacıyla Hazineye ait araziler öncelikle tahsis edilir. Amacı dışında kullanıldığı tespit edilen arazilerin tahsisi iptal edilir.”

Şeklinde düzenlenmiştir.

Aynı kanunun 7527 sayılı kanun ile değişik “Yerel yönetimlerin sorumluluğu” başlıklı Ek 1’inci maddesinde ise;

“Ek Madde 1 – (Ek:9/7/2021-7332/13 md.)

Büyükşehir belediyeleri, il belediyeleri ve nüfusu yirmi beş bini aşan (…) belediyeler, sahipsiz veya güçten düşmüş ya da tehlike arz eden hayvanların korunması ve sahiplendirilinceye kadar bakımının yapılması ile rehabilitasyonunun sağlanması amacıyla hayvan bakımevleri kurar.

Birinci fıkrada belirtilen hayvanlar, ilgili belediyeler tarafından hayvan bakımevine götürülür. Hayvan bakımevi kurma zorunluluğu olmayan belediyeler ile il özel idareleri ise sorumluluk alanındaki bu hayvanları en yakın hayvan bakımevine götürür. (Değişik üçüncü ve dördüncü cümle: 30/7/2024-7527/13 md.)  Bakımevlerine alınan hayvanlar Bakanlık veri sistemine kaydedilir. Rehabilite edilen köpekler, sahiplendirilinceye kadar hayvan bakımevlerinde barındırılır.

(Değişik: 30/7/2024-7527/13 md.)  Büyükşehir belediyeleri, il belediyeleri ve nüfusu yirmi beş bini aşan belediyeler bakımından, geçici 4 üncü maddenin ikinci fıkrasında belirtilen kaynağı ayırmayan belediye başkanı ve meclis üyeleri ile ayrılan kaynağı hayvan bakımevi kurmak, sahipsiz hayvanları toplamak, rehabilite etmek veya sahiplendirilinceye kadar bakmak için sarf etmeyen ya da bu kaynağı başka amaçlar için sarf eden belediye başkanı ve belediye yetkililerine altı aydan iki yıla kadar hapis cezası verilir.”

Hükümleri yer almaktadır.

Bu hükümlere göre Büyükşehir Belediyeleri, İl Belediyeleri ve nüfusu 25.000’i aşan belediyeler sorumlulukları altındaki mülki idare sınırları içerisindeki sahipsiz başıboş sokak köpekleri başta olmak üzere insan ve toplum sağlığını tehdit eden sahipsiz hayvanları toplamak ve bunları sahiplendirinceye kadar kurmuş oldukları hayvan bakım evlerinde bakmakla yükümlüdürler.

Bu kapsamda, 5199 sayılı kanunun Geçici Ek 4’üncü maddesine göre, Büyükşehir Belediyeleri, İl Belediyeleri ve nüfusu 25.000’i aşan belediyelerin hayvan bakımevleri kurmak, rehabilitasyon işlemlerini gerçekleştirmek ve sahipsiz hayvanlara sahiplendirilinceye kadar bakmak için en son kesinleşmiş olan bütçe gelirlerinin binde beşi kadar kaynak ayırmaları ve ayrılan bu kaynağı sadece hayvan bakımevi kurmak, sahipsiz hayvanları toplamak, rehabilite etmek veya sahiplendirilinceye kadar bakmak için kullanmaları gerekmektedir.

Kanunun Geçici Madde 4’üncü  maddesinde belirtilen kaynağı ayırmayan veya ayırmış oldukları bu kaynağı başka amaçlar için kullanarak 5199 sayılı kanunda belirtilen mecburiyetleri yerine getirmeyen belediye başkanı ve belediye yetkililerine 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası verileceği Ek 1’inci maddenin son fıkrasında hükme bağlanmıştır.

Yukarıda yer alan mevzuat hükümlerine rağmen gel gör ki hemen hemen hiçbir belediye bugüne kadar mevzuat hükümleri çerçevesinde bir işlem tesis etmedikleri gibi, Bursa Nilüfer ve Antalya Muratpaşa Belediyelerinde olduğu gibi bazı belediyeler kanunun açık hükmüne rağmen biz sokak köpeklerini toplamayacağız diye açıkça suç işlemektedirler.

2.Peki Bu Belediyeler Bu Cesareti Nereden Buluyor ve İşlerine Geldiğinde Sürekli Ağızlarına Sakız Ettikleri Hukuk Devleti Olma Gereğini Neden Yerine Getirmiyorlar?

Bu sorunun gerçek cevabı esasen devletin denetim ve adalet mekanizmasının işlememesi ve kanunen suç işleyenlerin bugüne kadar herhangi bir yaptırımla karşılaşmamış olmasıdır. Liyakatsizlik ve sorunu çözmek yerine sesi çok çıkanın dediğini yaparak koltuğunu koruma derdinde olan siyasi ve bürokratik tayfa da maalesef bu duruma çanak tutmaktadır.

Belediyeleri kanuna uymaya zorlaması gereken Bakanlıklar ve Bakanlık denetim elemanları gerçekten başıboş sokak köpekleri yüzünden ölen her vatandaştan birinci derece sorumludur. Ancak onların kusuru olduğu kadar biz vatandaşların da DEVLET ÇÖZSÜN mantığı ile herhangi bir hukuk yoluna başvurmamamızın, azgın azınlığı ve onların sözcüsü konumundaki kişileri cesaretlendirdiği açık.

Kanun değişmeden önce insanlar nefsi müdafaa için bile olsa bir köpeğe zarar verse, KÖPEKSEVERLER (özellikle hayvan sever demiyorum çünkü bunlar hayvan değil sadece KÖPEK SEVİYOR) üşenmeden savcılığa gidip suç duyurusunda bulunurken, biz haklı olduğumuz bir meselede bile maalesef gidip bunlar hakkında bir suç duyurusunda bulunmuyoruz. Bir kedi veya köpek için adliye basanların, köpekler yüzünden parçalanan, ölen veya sakat kalanlar için bir kez bile başsağlığı dilememiş olması bunların cibilliyetini ortaya koyuyor. Bu konu hakkında konuşup yazıyı uzatmanın bir anlamı yok. Ancak adamların batıl ve haksız oldukları bir konuda gösterdikleri azim ve kararlılığı maalesef makul çoğunluk gösteremiyor. Eğer ki bir toplumda makul çoğunluk azgın azınlığın eylemlerine karşı tepki göstermez ve sessiz kalarak durumu seyrederse, toplumun tamamı bir avuç azın azınlığın zulmü ile karşı karşıya kalır. Sonuç olarak da çoğunluk haklı ve kanun onlardan yana olsa bile İbn-i HALDUN’UN dediği gibi “organize olmuş azınlık, organize olmamış çoğunluğa hükmeder.”

Bunun en somut örneğini, kanun çıkalı 4 ay olduğu halde hala BAŞIBOŞ SOKAK KÖPEKLERİ TOPLANMAMASINDAN ve Ankara’nın en lüks semtlerinden biri olan ÇUKURAMBAR da bile Başıboş Sokak Köpeklerinin üniversite hocasını parçalayabiliyor olmasından görmekteyiz!

3.Başıboş Sokak Köpeklerini Toplamayan Belediye Başkanlarının ve Belediye Yetkililerinin Cezai, İdari ve Mali Sorumlulukları Nedir? Biz Nereye Şikayet Edeceğiz, Hangi Hukuki Yollara Başvuracağız ve Başvurumuzda Ne talep Etmemiz Gerekiyor?

Yukarıda yer alan 5199 sayılı kanunun 6’ıncı maddesine göre belediyeler sahipsiz başıboş köpekleri toplamak zorundalar. Kanun bu hususu o kadar net bir şekilde hükme bağlamış ki köpeklerin belediyelerin bunu sağa sola çekmesinin imkanı yoktur. 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanuna göre belediyeler sorumlulukları altındaki idari sınırlar içindeki tüm başıboş köpekleri toplamak ve bunları sahiplendirinceye kadar hayvan bakım evlerinde bakmak ZORUNDADIRLAR. Ayrıca belediyeler bu hayvanlara bakmak için en son kesinleşmiş bütçe gelirlerinin binde beşi kadar kaynak ayırmak ve bu kaynağı sadece bu köpekleri toplamak, rehabilite etmek ve bakmak için kullanmak zorundadır. Bu sorumluluklarının gereğini yapmak için kaynak ayırmayan ve/veya bu kaynağı bu amaçla kullanmayan Belediye Başkanı, Meclis üyeleri ve Belediye yetkililerinin karşılaşacakları cezai sorumluluklar, 5199 sayılı Kanunun “Yerel yönetimlerin sorumluluğu” başlıklı Ek Madde 1’sinde açıkça belirtilmiştir.

Bu maddeye bakıldığında köpekleri toplamak için kaynak ayırmayan ve bu kaynağı köpekleri toplamak, rehabilite etmek ve bakmak için kullanmayanlar için 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası öngörüldüğü görülmektedir. Ancak, eğer ki Belediye Başkanları ve yetkililer köpekleri hiç toplamazsa cezai sorumlulukları ne olacak? Yani adam ben kaynak ayırdım ama kanunun açık hükmüne rağmen köpekleri toplamıyorum derse ne olacak?

Bu konuda devreye doğrudan Türk Ceza Kanunun 257’nci maddesi girmektedir. Türk Ceza Kanununda yapılan değişiklikle görevi ihmal ve görevi kötüye kullanma suçları aynı madde içinde birleştirilmiş ve bu iki suç “Görevi kötüye kullanma” başlıklı 257’nci maddesinde şu şekilde düzenlenmiştir;

“Madde 257- (1) Kanunda ayrıca suç olarak tanımlanan haller dışında, görevinin gereklerine aykırı hareket etmek suretiyle, kişilerin mağduriyetine veya kamunun zararına neden olan ya da kişilere haksız bir menfaat sağlayan kamu görevlisi, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

(2) Kanunda ayrıca suç olarak tanımlanan haller dışında, görevinin gereklerini yapmakta ihmal veya gecikme göstererek, kişilerin mağduriyetine veya kamunun zararına neden olan ya da kişilere haksız bir menfaat sağlayan kamu görevlisi, üç aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.”

Bu hükümlere göre bir belediye başkanı veya belediyede sorunluluk makamında oturan kişiler görevlerinin gereklerine aykırı şekilde hareket ederek kişilerin mağduriyetine sebep olurlarsa, TCK 257’nci maddesi gereğince 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacaktırlar. Yani bazı belediye başkanlarının biz köpekleri toplamayacağız diyerek caka satmalarının TCK’daki karşılığı 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezasıdır. Eğer sorumluluklarının gereğini yapıyorlar ancak bunda ihmal ve gecikme gösteriyorlarsa, bu sefer cezaları TCK 257/2’ye göre 3 aydan 2 yıla kadar hapis cezası olacaktır.

Bunun yanında Başıboş Sokak Köpekleri nedeniyle saldırıya uğrayan veya zarar gören kişiler Belediye aleyhine tazminat davası da açabileceklerdir. Burada belediye aleyhine açılacak davalarda ise 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 12. ve 13. Maddeleri devreye girecektir. DMK’nın 12 ve 13. maddelerinde;

“Kişisel sorumluluk ve zarar:

Madde 12 – (Değişik: 12/5/1982 - 2670/5 md.)

Devlet memurları, görevlerini dikkat ve itina ile yerine getirmek ve kendilerine teslim edilen Devlet malını korumak ve her an hizmete hazır halde bulundurmak için gerekli tedbirleri almak zorundadırlar.

Devlet memurunun kasıt, kusur, ihmal veya tedbirsizliği sonucu idare zarara uğratılmışsa, bu zararın ilgili memur tarafından rayiç bedeli üzerinden ödenmesi esastır.

….

Kişilerin uğradıkları zararlar:

Madde 13 – (Değişik: 12/5/1982 - 2670/6 md.)

(Değişik birinci fıkra: 6/6/1990 - 3657/1 md.) Kişiler kamu hukukuna tabi görevlerle ilgili olarak uğradıkları zararlardan dolayı bu görevleri yerine getiren personel aleyhine değil, ilgili kurum aleyhine dava açarlar. Ancak, Devlet dairelerine tevdi veya bu dairelerce tahsil veya muhafaza edilen para ve para hükmündeki değerli kağıtların ilgili personel tarafından zimmete geçirilmesi halinde, zimmete geçirilen miktar, cezai takibat sonucu beklenmeden Hazine tarafından hak sahibine ödenir. Kurumun, genel hükümlere göre sorumlu personele rücu hakkı saklıdır.

…

12 nci maddeyle bu maddede belirtilen zararların nevi, miktarlarının tespiti, takibi, amirlerin sorumlulukları ve yapılacak işlemlerle ilgili diğer hususlar Cumhurbaşkanınca düzenlenecek yönetmelikle belirlenir.”

Hükmü yer almaktadır.

Bu hükümlere göre devlet memurları ve devlet memuru hüviyetinde görevler icra eden kamu görevlileri görevlerini kasıt kusur veya ihmal nedeniyle yerine getirmeyip devletin veya kurumlarının zararına sebep olurlarsa bu zarar kendilerine rücu edilecektir. Bu konuda özellikle bağlı bulundukları Bakanlık ile dış denetim görevini icra eden kurumlar tarafından, belediyeler tarafında ödenen tazminat cezalarının takip edilmesi ve ilgililere rücu edilmesi önem arz etmektedir.

Diğer taraftan bu durum kurumlarını zarara uğratan kamu görevlilerinin hakkında idari soruşturma (disiplin soruşturması) açılmasına engel teşkil etmemektedir. Diğer bir değişle gerçek bir hukuk devletinde bu hususta sorumluluğu bulunanlar hakkında ayrıca bir disiplin soruşturması da yapılması gerekmektedir.

SONUÇ:

5199 sayılı çıkalı 4 ayı geçmesine rağmen hemen hemen hiçbir belediye başıboş köpekleri toplamamakta ve kanunun açık hükmüne rağmen barınağım yok, barınak kurmak için 2028 yılına kadar süre var veya henüz yönetmelik çıkmadı gibi mazaretler öne sürerek Başıboş Sokak Köpeklerini toplamıyorlar.

Söz konusu bu durum, 5199 sayılı Kanun hükümlerine açıkça aykırılık teşkil etmekle birlikte, özellikle başıboş sokak köpeklerinin sebep olabileceği saldırılar nedeniyle insan ve toplum sağlığını tehdit etmekte ve belediyelere karşı tazminat davası açılması riskini de bünyesinde barındırmaktadır.

Bu nedenle, insan ve toplum sağlığını korumak, belediyenin karşı karşıya gelebileceği ekonomik yüklerden korunmak ve hukuk devleti olmanın gereği olarak mevcut kanuni düzenlemelerin emredici hükümlerine uygun olarak hareket ederek başıboş sokak hayvanlarının toplanması ve sahiplendirilinceye kadar hayvan barınaklarında bakımlarının yapılması gerekmektedir.

5199 sayılı kanun çok net bir şekilde sokakta sahipsiz başı boş hayvan bulundurulamayacağını, belediyelerin bunları toplayarak hayvan barınaklarında sahiplendirilinceye kadar bakmakla yükümlü olduğunu, belediye bütçelerinde bununla ilgi asgari binde 5 oranında kaynak ayırmaları gerektiğini, bu sorumluluklarının (kaynak ayırmak ve bu kaynağı amacı doğrultusunda kullanmak) gereğini yerine getirmeyen belediye başkanlarının ve yetkililerin 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacağını hükme bağlamıştır. Belediyelerin kendilerine kılıf aramalarının, işi taca atıp hiçbir işlem yapmamalarının, bugün itibariyle hiçbir hukuki gerekçesi olamaz.

Bu nedenle sorumluluk duygusu taşıyan tüm vatandaşlarımızın öncelikle bulundukları belediyelerden Başıboş Sokak Köpeklerini toplamalarını talep etmesi, bu konuda herhangi bir işlem tesis etmeyen Belediye Başkanı ve yetkilileri hakkında da Savcılıklara suç duyurusunda bulunması gerektiğine inanıyoruz. TCK 257’ye göre bu köpeklerin toplanmaması açıkça suçtur ve 6 aydan 2 yıla kadar sorumluların cezalandırılmaları gerektirmektedir.

Saygılarımla...

Ömer DEMİRDAŞ

Aşağıda başıboş köpeklerin toplanması için belediyelere verilebilecek dilekçe örneği ile Belediyelerde sorumluluk makamında oturanlar hakkında savcılığa suç dilekçesi vermek isteyenler için DİLEKÇE ÖRNEKLERİ sunulmuştur. Lütfen Duyarlı olalım ve başvuruda bulunalım.

BELEDİYELERE KÖPEKLERİ TOPLAMALARI HAKKINDA BAŞVURU İÇİN DİLEKÇE ÖRNEĞİ:

….. BELEDİYESİ BAŞKANLIĞINA

…. ili ….. ilçesi …..Mahallesi sınırlarında ikamet etmekteyim. Mahallemizde park ve sokaklarda dolaşan başıboş köpekler nedeniyle gerek kendimiz gerekse çocuklarımız park ve sokaklarda yürümekten ve dolaşmaktan tedirginlik duymaktayız.

5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunun 6’ıncı maddesinin 4’ünü fıkrası aynen; 

“Madde 6: Sahipsiz veya güçten düşmüş hayvanların en hızlı şekilde yerel yönetimlerce kurulan veya izin verilen hayvan bakımevlerine götürülmesi zorunludur. Bu hayvanların öncelikle söz konusu merkezlerde oluşturulacak müşahede yerlerinde tutulması sağlanır. (Değişik son cümle: 30/7/2024-7527/4 md.)  Bakımevlerine alınan hayvanlar Bakanlık veri sistemine kaydedilir ve rehabilite edilen köpekler, sahiplendirilinceye kadar hayvan bakımevlerinde barındırılır.” şeklinde düzenlenmiştir.

Yine aynı kanunda yer alan Ek Madde 1’de; “Ek Madde 1 – (Ek:9/7/2021-7332/13 md.)

Büyükşehir belediyeleri, il belediyeleri ve nüfusu yirmi beş bini aşan (…)³² belediyeler, sahipsiz veya güçten düşmüş ya da tehlike arz eden hayvanların korunması ve sahiplendirilinceye kadar bakımının yapılması ile rehabilitasyonunun sağlanması amacıyla hayvan bakımevleri kurar.

Birinci fıkrada belirtilen hayvanlar, ilgili belediyeler tarafından hayvan bakımevine götürülür. Hayvan bakımevi kurma zorunluluğu olmayan belediyeler ile il özel idareleri ise sorumluluk alanındaki bu hayvanları en yakın hayvan bakımevine götürür. (Değişik üçüncü ve dördüncü cümle: 30/7/2024-7527/13 md.)  Bakımevlerine alınan hayvanlar Bakanlık veri sistemine kaydedilir. Rehabilite edilen köpekler, sahiplendirilinceye kadar hayvan bakımevlerinde barındırılır.

(Değişik: 30/7/2024-7527/13 md.)  Büyükşehir belediyeleri, il belediyeleri ve nüfusu yirmi beş bini aşan belediyeler bakımından, geçici 4 üncü maddenin ikinci fıkrasında belirtilen kaynağı ayırmayan belediye başkanı ve meclis üyeleri ile ayrılan kaynağı hayvan bakımevi kurmak, sahipsiz hayvanları toplamak, rehabilite etmek veya sahiplendirilinceye kadar bakmak için sarf etmeyen ya da bu kaynağı başka amaçlar için sarf eden belediye başkanı ve belediye yetkililerine altı aydan iki yıla kadar hapis cezası verilir.”

Hükümleri yer almaktadır.

Bu hükümlere göre Belediyeler sahipsiz sokak köpeklerinin toplatılmasından doğrudan birinci derece sorumlu bulunmaktadır. Ancak 5199 sayılı kanunda değişiklik yapan 7527 sayılı kanun hükümleri yürürlüğe girmiş olmasına rağmen gerek mahallemizde gerek ikamet ettiğimiz mülki idare sınırları içinde sokak köpeklerinin toplanmasına ilişkin herhangi bir girişimde bulunulmamıştır. Bu durum yukarıda yer alan mevzuat hükümlerinden de açıkça anlaşılacağı üzere, kanunen suç olduğu gibi sorumluluğunun gereğini yerine getirmeyenler hakkında idari ve cezai sorumluluk doğurmaktadır.

Bu nedenle, sokakların daha güvenli hale gelmesi ve hukuk devletinin gereği olarak kanunen yüklenen sorumlulukların yerine getirilmesi için belediyeniz tarafından sokak köpeklerinin toplanmasını istiyoruz. Aksi takdirde sorumlular hakkında yasal haklarımızı kullanmak zorunda kalacağız.

Gereğini arz ederim.

Adres:

Ad-Soyadı

İmza

 

SAVCILIĞA SUÇ DUYURUSUNDA BULUNMAK İÇİN DİLEKÇE ÖRNEĞİ:

….. CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞINA

…. ili ….. ilçesi …..Mahallesi sınırlarında ikamet etmekteyim. Mahallemizde park ve sokaklarda dolaşan başıboş köpekler nedeniyle gerek kendimiz gerekse çocuklarımız park ve sokaklarda yürümekten ve dolaşmaktan tedirginlik duymaktayız. Bu hususta ikamet ettiğim …. belediyesine gerek doğrudan gerekse de CİMER aracılığıyla …… tarihlerinde toplam ….. kere başvuruda bulundum. Ancak bunca başvuruma rağmen söz konusu Belediye tarafından mahallemizdeki/İlimizdeki/ilçemizdeki köpekler toplanmadığı gibi her seferinde kopyala yapıştır cevaplarla başvurularımız geçiştirildi ve hiçbir işlem yapılmadı.

5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunun 6’ıncı maddesinin 4’ünü fıkrası aynen; 

“Madde 6: Sahipsiz veya güçten düşmüş hayvanların en hızlı şekilde yerel yönetimlerce kurulan veya izin verilen hayvan bakımevlerine götürülmesi zorunludur. Bu hayvanların öncelikle söz konusu merkezlerde oluşturulacak müşahede yerlerinde tutulması sağlanır. (Değişik son cümle: 30/7/2024-7527/4 md.)  Bakımevlerine alınan hayvanlar Bakanlık veri sistemine kaydedilir ve rehabilite edilen köpekler, sahiplendirilinceye kadar hayvan bakımevlerinde barındırılır.” şeklinde düzenlenmiştir.

Yine aynı kanunda yer alan Ek Madde 1’de; “Ek Madde 1 – (Ek:9/7/2021-7332/13 md.)

Büyükşehir belediyeleri, il belediyeleri ve nüfusu yirmi beş bini aşan (…)³² belediyeler, sahipsiz veya güçten düşmüş ya da tehlike arz eden hayvanların korunması ve sahiplendirilinceye kadar bakımının yapılması ile rehabilitasyonunun sağlanması amacıyla hayvan bakımevleri kurar.

Birinci fıkrada belirtilen hayvanlar, ilgili belediyeler tarafından hayvan bakımevine götürülür. Hayvan bakımevi kurma zorunluluğu olmayan belediyeler ile il özel idareleri ise sorumluluk alanındaki bu hayvanları en yakın hayvan bakımevine götürür. (Değişik üçüncü ve dördüncü cümle: 30/7/2024-7527/13 md.)  Bakımevlerine alınan hayvanlar Bakanlık veri sistemine kaydedilir. Rehabilite edilen köpekler, sahiplendirilinceye kadar hayvan bakımevlerinde barındırılır.

(Değişik: 30/7/2024-7527/13 md.)  Büyükşehir belediyeleri, il belediyeleri ve nüfusu yirmi beş bini aşan belediyeler bakımından, geçici 4 üncü maddenin ikinci fıkrasında belirtilen kaynağı ayırmayan belediye başkanı ve meclis üyeleri ile ayrılan kaynağı hayvan bakımevi kurmak, sahipsiz hayvanları toplamak, rehabilite etmek veya sahiplendirilinceye kadar bakmak için sarf etmeyen ya da bu kaynağı başka amaçlar için sarf eden belediye başkanı ve belediye yetkililerine altı aydan iki yıla kadar hapis cezası verilir.”

Hükümleri yer almaktadır.

Bu hükümlere göre Belediyeler sahipsiz sokak köpeklerinin toplatılmasından doğrudan birinci derece sorumlu bulunmaktadır. Ancak 5199 sayılı kanunda değişiklik yapan 7527 sayılı kanun hükümleri 2 Ağustos 2024 tarihinde  yürürlüğe girmiş olmasına rağmen gerek mahallemizde gerek ikamet ettiğimiz mülki idare sınırları içinde sokak köpeklerinin toplanmasına ilişkin herhangi bir girişimde bulunulmamıştır. Bu durum yukarıda yer alan mevzuat hükümlerinden de açıkça anlaşılacağı üzere açıkça kanuna aykırıdır. Kanunun emredici hükümlerine göre aykırı işlem yapmak ise TCK’ya göre suç olduğu gibi, sorumluluğunun gereğini yerine getirmeyenler hakkında idari ve cezai sorumluluk doğurmaktadır.

TCK’nın “Görevi kötüye kullanma” başlıklı 257’nci maddesinde;

“Madde 257- (1) Kanunda ayrıca suç olarak tanımlanan haller dışında, görevinin gereklerine aykırı hareket etmek suretiyle, kişilerin mağduriyetine veya kamunun zararına neden olan ya da kişilere haksız bir menfaat sağlayan kamu görevlisi, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

(2) Kanunda ayrıca suç olarak tanımlanan haller dışında, görevinin gereklerini yapmakta ihmal veya gecikme göstererek, kişilerin mağduriyetine veya kamunun zararına neden olan ya da kişilere haksız bir menfaat sağlayan kamu görevlisi, üç aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.”

Hükümleri yer almaktadır. Bu hükümlere göre bir belediye başkanı veya belediyede sorunluluk makamında oturan kişiler görevlerinin gereklerine aykırı şekilde hareket ederek kişilerin mağduriyetine sebep olurlarsa TCK 257’nci maddesi gereğince 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacaktırlar. Yani bazı belediye başkanlarının biz köpekleri toplamayacağız diyerek caka satmalarının TCK’daki karşılığı 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezasıdır. Eğer sorumluluklarının gereğini yapıyorlar ancak bunda ihmal ve gecikme gösteriyorlarsa bu sefer cezaları TCK 257/2’ye göre 3 aydan 2 yıla kadar hapis cezası olacaktır.

Yukarıda yer alan mevzuat  hükümleri ve açıklamalardan da anlaşılacağı üzere, …. Belediye başkanı ve belediyede Sahipsiz Sokak Köpeklerinin toplanmasında sorumlu olan kişiler 5199 sayılı Kanunun 6. ve Ek 1’inci maddelerine aykırı olarak görevlerinin gereklerini yerine getirmemektedirler. Bu nedenle söz konuş kişiler hakkında TCK 257’nci kapsamında suç duyurusunda bulunma gereği doğmuştur.

Gereğini arz ederim.

Adres:

Ad-Soyadı

İmza